Ülkemizde son yıllarda en çok görülen uyuşmazlıklardan birisi de kira hukuku kaynaklı kira tespit davalarıdır. Kısaca kira tespit davalarını izah etmek gerekirse, Kira tespit davası, kira bedelinin gerek kiracı gerekse kiraya veren tarafından mahkemece tespit edilmesi için açılan davalardır. Kira tespit davaları yalnızca konut ve çatılı işyeri kiraları kaynaklı uyuşmazlıklar nedeniyle açılabilmektedir. İşbu davalar tespit davası niteliğinde bulunduğundan işbu dava ile beraber bedelin tahsili talep edilememektedir. Bedel tahsili için icra takip yolu işletilmektedir. Dava sonunda mahkemece verilen karar tespit hükmü niteliğindedir. Ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 24.02.2016 tarih, 2014/348 E.-2016/173 K. Sayılı kararında “… Gerçekten de taraflar anlaşamamışlarsa, kiranın tespitinde hukuki sonuç ancak hakimin kararı ile doğar. Böylece kira tespit kararları eda davaları sonunda verilen mahkumiyet kararlarına değil, inşai davalar sonunda verilen kararlara yakın bir nitelik gösterirler…” ifadeleri ile kira bedelinin belirlenmesi davasının kendine özgü bir tespit davası niteliğinde olduğunu ifade etmiştir. Kira tespit davaları, hukuki dayanağını 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 344. Maddesinden almaktadır. Söz konusu maddenin ilgili fıkrası “Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir. “  hükmünü havidir. Kira tespit davası hem kiracı hem de kiraya veren tarafından açılabilir. Türk Borçlar Kanunu’nun 345. Maddesi birinci fıkrasına göre ise işbu davayı açmak için hukuki yararın bulunması gerekmektedir. Uygulamada kira sözleşmesi henüz beş yılını doldurmamış ise: hakim, tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalama değişim oranını geçmemek kaydıyla kira bedelini tespit edebilecektir. Eğer sözleşme beş yıl ve daha uzun süreli ise hakim, TÜFE on iki aylık değişim oranı ve emsal kira bedelini de nazara alarak bilirkişi raporu ve piyasa rayicine göre bedeli tespit etme yoluna gittiği görülmektedir. 01.09.2023 tarihinden itibaren kira tespit davalarında dava şartı olarak arabuluculuk müessesesi getirilmiş olunup işbu dava ikame edilmeden önce arabulucuya başvurulması dava şartı olarak kabul edilmiştir. Aksi halde dava usulden reddedilecektir. Kira tespit davasında görevli ve yetkili mahkeme ise, sözleşmenin ifa yerindeki veya davalının yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesidir. Kira tespit davasının açılması ve yürütülmesi profesyonel hukuk bilgisi istediği için alanında yetkin bir avukattan hukuki yardım alınması kişilerin yararına olacaktır. İletişim ; e-posta : av.burakcelikk@gmail.com GSM : 05304832979