Barış Manço’nun “Müziği/Dünyası” Üzerine Düşülmüş Notlar

 
Yoksul görsen besle kaymak bal ile,
Garipleri giydir ipek şal ile,
Öksüz görsen sar kanadın kolunu,
Kimse göçmez bu dünyadan mal ile.
     …
            Görüntüsüyle herkesten farklıydı. İlk bakışta belki de öteki biri gibi görünüyordu. Ama bu sıra dışı görüntüsüne rağmen herkes ona bakınca kendini görüyor, onu dinleyince sanki kendi yüreğinin sesini dinliyordu.
            Uzun saçıyla, takılarıyla, elbisesiyle farklıydı. Lakin bu ülkenin her köşesinden her kesiminden her insan onda kendinden bir şeyler buluyordu.
            Müzisyen, şarkıcı, besteci, aranjör, söz yazarı, oyuncu, TV programcısı, sunucu, ressam, belgeselciydi.  15 yaşında ilk kez sahneye çıktığı 1958 yılından bu yana duruşunu ve istikrarını korudu. Yaptığı hiçbir çalışma zamana yenik düşmedi, zamanla anlamsızlaşmadı.
            ***     
            Şarkılarında sadece duygulara hitap etmiyordu. Eğlendirmeye güzel vakit geçirmeye yönelik değildi parçaları. Her bir cümlesinin içinde bazen açık bazen örtülü inceden bir mesaj bulunuyordu.
            İlk bakışta ve dinleyişte parçaları diğerlerinden farksız gibi görünse de parçanın detayına inildiğinde ve dikkatle dinlendiğinde muhakkak toplumsal bir yönünün olduğuna ve dahi içerisinde ilahi bir tat ve tasavvufi bir anlayış barındırdığına şahit olabiliyoruz.
            O bir sanatçı olmanın ötesinde bir öğretmendi aslında.
            Halk arasında yaygın olarak kullanılan ve kendi programına isim yaptığı tabirle adam olacak çocukların ilk öğretmeniydi. Sadece çocukların değil 7’den 77’ye herkese aslında bir şeyler öğretmekteydi.
            Yarının büyükleri adam olacak çocuklar evde okulda arabada sokakta bakkalda nasıl davranmaları gerektiğini Barış abilerinden öğreniyordu. Sadece programa konuk ettiği çocuklar değil televizyon ekranı karşısında onu pür dikkat dinleyen milyonlarca çocuk aynı eğitimi alıyordu.
            Barış Manço’dan bahsediyorum şüphesiz. 18 yıl önce 1Şubet 1999 yılında aramızdan ayrılan ve gerçek aleme yürüyen herkesin Barış abisinden söz ediyorum.
            ***
            Barış Manço binlerce parçasıyla hep güzel mesajlar verdi, unuttuğumuz bir çok güzelliği yeniden hatırlattı bizlere.
            “Kul Ahmet’in Ceketiyle” malın, mülkün, zenginliğin anlamsızlığını öğretti bize.
            “Halil İbrahim Sofrasıyla” paylaşmayı, yakınlaşmayı, asıl zenginliği ne olduğunu haykırdı.
             “Unutma ki Dünya Fani, Veren Allah Alır Canı” ile bize ölümü hatırlattı. Dünyanın yalan yüzünü gösterdi. Allah’tan geldiğimizi ve yine ona döneceğimizi eğlendirerek ve duygularımıza seslenerek öğretti.
            “Yaz Dostum” parçası ile güzele ve özümüze dair yitirdiğimiz ne kadar değer varsa tek tek beynimize ve kalbimize nakşetti.
            “Gözlerimde Yaş Kalbimde Sızı, Unutamadım” ile asıl sevginin imkansız ve karşılıksız da olsa bitmeyen sevgi olduğunun altını çizdi.
            “Bir çorbayla karnım doydu, Hırka bana yorgan oldu, Birde kalem tutmayı öğret, Kırk yıl sana hizmet ederim” parçası ile kanaatkarlığı, yetinmeyi, öğretmenin ve öğrenmenin önemini dinleyenlerine işaret etti. 
            “Dört kitaptan başlayalım istersen gel söze, Orda öyle bir isim var ki kuldan öte kuldan ziyade, Onu düşün ona sığın, o senden öte benden ziyade, Bir ben var ki benim içimde benden öte benden ziyade” parçasıyla bütün dinleyenlerine görüneni değil asıl olanı öğretti.
            “Bugün bayram erken kalkın çocuklar” parçası ile bütün dünya çocuklarının gülen yüzü oldu. Saygıyı öğretti. Bizi biz yapan bir arada tutan değerlerimizi çocukların minik yüreklerine çizdi.
            ***
            Sadece bazı parçalarında mı mesaj vardı Barış Manço’nun? Elbette ki hayır.
            Hangi parçasını dinleseniz, hangi şarkı sözünü okusanız, hangi klibini izleseniz mutlaka bir öğreti görür, haklıyla haksızın karıştığı, paylaşmanın kalmadığı bu dünyaya bir isyan, insanlara bir uyarıya rastlarsınız.
            Müziği de televizyon yapımlarını da inandığı yaşam felsefesini insanlara anlatmakta bir ifade aracı olarak gördüğünü söyleyen Barış’a yeniden rahmet dileklerimi iletiyorum.
            Mekanın Cennet olsun Barış Manço.