Hatalar ve doğru kararlar hayatı şekillendirir. Ancak bazı hatalar yanlışta kalmaz; bunlar tecrübelerdir ve insan için yeni fırsatlar açarak onları yeniden şekillendirirler. Yaşamak için muhteşem hatalar yapmak, insan olmanın en gerçek tanımı olabilir. Yanlış olmak inançla iyidir, ki bu, hiçbir inanç olmamasından çok daha iyidir.
Bilimin Hataları
Tarih boyunca birçok bilim insanı büyük keşiflerine ulaşmadan önce "muazzam hatalar" yapmıştır. Bunlardan biri, ampulü icat etmeden önce binlerce kez başarısız olan Edison'dur. Onun her hatası aslında yeni bir öğrenme eğrisiydi. Edison hatalarını basamak taşları olarak gördü: "Başarısız olmadım. 10.000 kez başarısız olmadım." Bu bağlamda, Wright Kardeşler uçmadan önce birçok kez çarpıştı. Düşüşleri yanlış adımlar değil, her gün milyonlarca insanı taşıyan uçakların temel taşlarıydı. Gözükenden daha fazla inandıkları için yapılan her nafile çaba, insanlığın gökyüzüne açılmasıdır.
Sanatın Hataları
Sanatta da "yanlış" hissettiren adımlar genellikle yeni bir dönemin habercisidir. Van Gogh, eserleri kendi zamanında beğenilmeyen bir sanatçıydı. Etrafındakiler onun tablolarını başarısızlık olarak ve çoğu zaman "yanlış" olarak gördü. Ancak o, sanatındaki inancını asla kaybetmedi. Bugün, onun fırça darbeleri dünyaya renkleri tamamen farklı bir şekilde görmeyi öğretir. Benzer şekilde, Orhan Veli'nin şiirleri ilk yayımlandığında, o dönemin edebiyatçıları onları "çocuksu" ve "hatalı" olarak nitelendirdi. Ancak o, inandığı şiirin içten, doğru dilinden vazgeçmedi. Garip Hareketi, Türk edebiyatında önemli bir dönüm noktasıdır.
İnançla Yapılan Muhteşem Hatalar
Bazen bu bizim kişisel hayatlarımızda da geçerlidir. Yanlış üniversite seçimleri yapan bir öğrenci, onlara yeni ufuklar açacak başka bir bölüme yönlendirilir. Yanlış işte çalışmakta eğitim alırken, yaşamlarının mesleğini keşfedebilirler. Belki de doğru kişiyi nihayet görebilmek için yanlış kişiye güvenmelisiniz. Matematikten nefret eden, pek çok hata yapan ve bununla ilgilenmeyen bir öğrencim vardı. Ama pes etmedi. "Mühendis olmak istiyorum" derdi. Sınavlarda birçok kez yanlış yaptı, yüzlerce hata. Sonunda, azmi ve inancı onu mühendislik okuluna taşıdı. O "hatalarla dolu" ilk günler nihai başarısı için bir zemin oluşturdu.
Şanlı Hata mı Yoksa Sessiz Doğru mu?
Kendimize bir soru soralım: Hangisi daha iyi?
Hiçbir hatası olmadan sessiz ve fark edilmeden bir hayat yaşamak mı? Yoksa inandığımız şey uğruna yanlış olma riskini almak mı?
İkinci yolun daha insani ve onurlu olduğunu düşünüyorum. Çünkü hata yapmamıza rağmen öğrenir, gelişir ve çabalarız. Sessizce doğru olmak bir gün unutulmaya yol açabilir. Ama inançla yapılan hatalar tarihi bile oluşturabilir.
Bugünden Alınabilecek Dersler
Günümüzde gençler girişimciliğe adım atarken bazen "yanlış" projelere de girişebilirler. Ama önemli olan bu hatalardan ders çıkarmaktır. Başarı elde etmek için önce başarısız olmanız gerektiği klasik bir gerçektir. Çünkü inandıkları hayaller uğruna yanlış yapan gençler geleceğin liderleri olabilir. Toplumların zorlukları da başka bir örnektir. Ve Anadolu halkı Kurtuluş Savaşı sırasında tüm dünyaya karşı savaştı. Yeterli silahları yoktu ve maddi olarak zayıftılar. Belki birçok gözlemci "Bu insanlar hata yapıyor" diyebilirdi. Ama o inançla radikal olan savaş, bugün bağımsız bir ülke doğurdu. Eğer kendi halkımız bu "olağanüstü hatayı" yapmasaydı bugün özgürlük konuşamazdık.
Son Söz
Hayat mükemmel bir çizgi değildir. Hata ile ayırt edilir ve hata ile tanımlanır. Önemli olan hatalarımızın ardındaki inançtır. Kalbimizin inandığı bir amaç uğruna bir hatayı takip ediyorsak, bu aslında bir hediyedir. Ve bu, Edison'un lambası, Wright Kardeşler' in uçağı, Van Gogh'un tabloları, Orhan Veli'nin şiirleri gibi büyüleyici bir hata zincirinin ürünüdür. Yanlış yapmaktan korkmamak, hayata cesurca sarılmaktan başka bir şey değildir. Çünkü hatasız bir hayat yoktur; ama benim inançla hata yapmam.